Uslovi za oslobođenje od PDV-a za promet dobara i usluga koji se vrši po međjunarodnim ugovorima

Odredbom člana 24. stav 1. tačka 16v) Zakona o porezu na dodatu vrednost (“Službeni glasnik” RS, br. 84/04, 86/04-ispravka, 61/05, 61/07, 93/12, 108/13, 68/14-dr. zakon, 142/14, 83/15, 108/16, 113/17, 30/18, 72/19 i 153/20 – u daljem tekstu: Zakon) propisano je poresko oslobođenje sa pravom na odbitak prethodnog poreza, tj. da se PDV ne plaća na promet dobara i usluga koji se vrši na osnovu međunarodnih ugovora, ako je tim ugovorima predviđeno poresko oslobođenje, osim međunarodnih ugovora iz tač. 16a) i 16b) ovog stava.

Prema odredbi člana 26. tačka 1) Zakona, PDV se ne plaća na uvoz dobara čiji promet je u skladu sa članom 24. stav 1. tač. 5), 10), 11) i 13) – 16g) i članom 25. stav 1. tač. 1) i 2) i stav 2. tač. 5) i 10) ovog zakona oslobođen PDV.

Sporazumom o ekonomskoj i tehničkoj saradnji u oblasti infrastrukture između Vlade Republike Srbije i Vlade Narodne Republike Kine (“Službeni glasnik RS – Međunarodni ugovori”, br. 90/09, 9/13, 13/13 i 4/20 – u daljem tekstu: Sporazum), u članu 6. stav 2. propisano je da se na uvoz i/ili kupovinu roba i usluga od strane izvođača radova, radi sprovođenja infrastrukturnih projekata i projekata koji se odnose na lokomotive i šinska vozila (uključujući elektromotorni voz) u cilju izvršenja sporazuma, ugovora i programa sačinjenih u skladu sa članom 4. Sporazuma, ne plaća carina i porez na dodatu vrednost (PDV) na teritoriji Republike Srbije.

S tim u vezi, u konkretnom slučaju, a prema našem razumevanju, s obzirom na to da je odredbom člana 24. stav 1. tačka 16v) Zakona propisano poresko oslobođenje sa pravom na odbitak prethodnog poreza, tj. da se PDV ne plaća na promet dobara i usluga koji se vrši na osnovu međunarodnih ugovora, ako je tim ugovorima predviđeno poresko oslobođenje, osim međunarodnih ugovora iz tač. 16a) i 16b) ovog stava, da je odredbom člana 26. tačka 1) Zakona propisano da se PDV ne plaća, između ostalog, na uvoz dobara čiji promet je u skladu sa članom 24. stav 1. tačka 16v) Zakona oslobođen PDV, da je članom 6. stav 2. Sporazuma predviđeno da se na uvoz i/ili kupovinu roba i usluga od strane izvođača radova, radi sprovođenja infrastrukturnih projekata i projekata koji se odnose na lokomotive i šinska vozila (uključujući elektromotorni voz) u cilju izvršenja sporazuma, ugovora i programa sačinjenih u skladu sa članom 4. Sporazuma, ne plaća carina i porez na dodatu vrednost (PDV) na teritoriji Republike Srbije, a da se poresko oslobođenje iz člana 24. stav 1. tačka 16v) Zakona može ostvariti po proceduri propisanoj Pravilnikom o porezu na dodatu vrednost (“Službeni glasnik RS”, br. 37/21, 64/21, 127/21, 49/22 i 59/22 – u daljem tekstu: Pravilnik), za promet dobara i usluga koji se vrši izvođaču radova i uvoz dobara koji vrši izvođač radova može se ostvariti poresko oslobođenje u skladu sa procedurom propisanom Pravilnikom.

Naime, odredbom člana 122. stav 1. Pravilnika, poresko oslobođenje iz člana 24. stav 1. tačka 16v) Zakona odnosi se na promet dobara i usluga koji se vrši u skladu sa međunarodnim ugovorom, pod uslovom da je tim ugovorom predviđeno poresko oslobođenje, osim ugovora iz člana 24. stav 1. tač. 16a) i 16b) Zakona (u daljem tekstu: međunarodni ugovor), zaključenim između:

1. državne zajednice Srbija i Crna Gora ili Republike Srbije i međunarodne organizacije;
2. državne zajednice Srbija i Crna Gora ili Republike Srbije i druge države.

Prema odredbi člana 122. stav 2. Pravilnika, republički organ čiji je funkcioner u ime Republike Srbije zaključio međunarodni ugovor, dostavlja Centrali kopiju zaključenog međunarodnog ugovora, obaveštenje o licima koja na osnovu tog ugovora imaju pravo nabavke dobara i usluga uz poresko oslobođenje, sa deponovanim potpisima tih lica, kao i obaveštenje o promenama lica kojima je dato ovo ovlašćenje, u roku od 15 dana od dana nastanka promene.

Dokumentacija iz stava 2. ovog člana dostavlja se u papirnom ili elektronskom obliku (stav 3. istog člana Pravilnika).

U skladu sa odredbom člana 123. stav 1. Pravilnika, poresko oslobođenje iz člana 122. ovog pravilnika, obveznik PDV može da ostvari za promet dobara i usluga koji neposredno vrši licu koje na osnovu međunarodnog ugovora ima pravo nabavke dobara i usluga uz poresko oslobođenje, pod uslovom da poseduje dokument kojim se potvrđuje da je promet dobara i usluga prema međunarodnom ugovoru oslobođen PDV (u daljem tekstu: potvrda o poreskom oslobođenju za međunarodni ugovor), koji popunjava, overava i izdaje Poreska uprava.

Kada je za promet dobara i usluga iz stava 1. ovog člana poreski dužnik u skladu sa Zakonom lice koje na osnovu međunarodnog ugovora ima pravo nabavke dobara i usluga uz poresko oslobođenje, poresko oslobođenje može da ostvari ako poseduje potvrdu o poreskom oslobođenju za međunarodni ugovor, koju popunjava, overava i izdaje Poreska uprava (član 123. stav 2. Pravilnika).

Prema odredbi člana 123. stav 3. Pravilnika, potvrda o poreskom oslobođenju za međunarodni ugovor iz st. 1. i 2. ovog člana sadrži:

1. naziv i adresu republičkog organa čiji je funkcioner u ime Republike Srbije zaključio međunarodni ugovor;
2. naziv i adresu lica koje na osnovu međunarodnog ugovora ima pravo nabavke dobara i usluga uz poresko oslobođenje;
3. broj i datum potvrde;
4. naziv i broj međunarodnog ugovora;
5. naziv, adresu i PIB obveznika PDV koji vrši promet dobara i usluga uz poresko oslobođenje, odnosno za koji je primalac dobara i usluga poreski dužnik u skladu sa Zakonom;
6. vrednost prometa dobara i usluga po predračunu, odnosno iznos novčanih sredstava koja će biti avansno uplaćena;
7. broj i datum overe Poreske uprave.

Potvrda iz stava 3. ovog člana izdaje se na zahtev lica koje na osnovu međunarodnog ugovora ima pravo nabavke dobara i usluga uz poresko oslobođenje, koji se podnosi Poreskoj upravi (stav 4. istog člana Pravilnika).

Saglasno članu 123. stav 5. Pravilnika, zahtev iz stava 4. ovog člana sadrži:

1. naziv i adresu republičkog organa čiji je funkcioner u ime Republike Srbije zaključio međunarodni ugovor;
2. naziv i adresu lica koje na osnovu međunarodnog ugovora ima pravo nabavke dobara i usluga uz poresko oslobođenje;
3. broj i datum zahteva;
4. naziv i broj međunarodnog ugovora;
5. naziv, adresu i PIB obveznika PDV koji vrši promet dobara i usluga uz poresko oslobođenje, odnosno za koji je primalac dobara i usluga poreski dužnik u skladu sa Zakonom;
6. vrednost prometa dobara i usluga po predračunu, odnosno iznos novčanih sredstava koja će biti avansno uplaćena;
7. potpis ovlašćenog lica za podnošenje zahteva.

Poreska uprava proverava ispunjenost uslova za ostvarivanje poreskog oslobođenja i ako su ti uslovi ispunjeni izdaje potvrdu o poreskom oslobođenju iz stava 3. ovog člana i dostavlja je licu koje na osnovu međunarodnog ugovora ima pravo nabavke dobara i usluga uz poresko oslobođenje (stav 6. istog člana Pravilnika).

Lice koje na osnovu međunarodnog ugovora ima pravo nabavke dobara i usluga uz poresko oslobođenje dostavlja obvezniku potvrdu iz stava 6. ovog člana (stav 7. istog člana Pravilnika).

Zahtev iz stava 4. ovog člana dostavlja se u elektronskom obliku preko portala Poreske uprave, potvrda iz stava 6. ovog člana u elektronskom obliku, a potvrda iz stava 7. ovog člana u papirnom ili elektronskom obliku (stav 8. istog člana Pravilnika).

Saglasno odredbi člana 124. stav 1. Pravilnika, ako se na osnovu međunarodnog ugovora iz člana 24. stav 1. tačka 16v) Zakona, vrši uvoz dobara u Republiku Srbiju, izdavalac potvrde o poreskom oslobođenju za međunarodni ugovor izdaje posebnu potvrdu za uvoz dobara, na zahtev poreskog dužnika.

Potvrda iz stava 1. ovog člana, umesto podataka propisanih članom 123. stav 3. tač. 5) i 6) ovog pravilnika, sadrži podatak o vrednosti dobara koja se uvoze iskazanoj u računu inostranog isporučioca (član 124. stav 2. Pravilnika).