Koje poreske obaveze nastaju prilikom nabavke softvera iz inostranstva

U ovom tekstu bavićemo se poreskim obavezama domaćeg lica – rezidenta, preduzetnika il privrednog društva, koje nabavlja softver (računarski program) od stranog pravnog lica koje nema sedište, niti stalnu poslovnu jedinicu na teritoriji Republike Srbije i nije odredilo poreskog punomoćnika.

Pretpostavićemo da se radi o nabavci softvera koji nema materijalna svojstva, pa stoga ne prolazi postupak carinjenja tokom kojeg uvozne dažbine određuju Carinski organi.

Naime, obaveza utvrđivanja poreske obaveze prilikom uvoza softvera u nematerijalnom obliku, putem preuzimanja preko interneta ili na sličan način, je na uvozniku softvera, korisniku, domaćem licu, pa je neophodno da on bude dobro upoznat sa njima, kako ne bi iz neznanja načinio poreski prekršaj.

Prilikom nabavke softverske licence iz inostranstva, javljaju se dve obaveze:

• Obaveza obračuna PDV, koja podrazumeva da sticalac softvera u internom obračunu kao poreski dužnik obračuna PDV po stopi od 20%, i da istovremeno, obračuna i ulazni PDV po istoj stopi odnosno u istom iznosu, ukoliko ispunjava sve uslove za odbitak tog poreza, i

• Obaveza obračuna i plaćanja poreza po odbitku prilikom plaćanja naknade za softver inostranom dobavljaču po stopi od 20%, ukoliko međunarodnim ugovorom o izbegavanju dvostrukog oporezivanja nije drugačije utvrđeno.

Interni obračun PDV

Da bismo odredili da li je naknada za određenu uslugu predmet oporezivanja porezom na dodatu vrednost, potrebno je da odredimo mesto pružanja usluge. Ukoliko je mesto prometa u Srbiji, na promet treba obračunati PDV. Ukoliko je mesto prometa inostranstvo, na promet se ne obračunava PDV.

Član 12. stav 3. tačka 4. podtačka 7 Zakona o porezu na dodatu vrednost definiše da je mesto prometa usluga kod prenosa, ustupanja i davanja na korišćenje autorskih i srodnih prava (a licence za računarske programe spadaju u ovu grupu) mesto u kojem primalac ima sedište ili prebivalište.

Dakle, ukoliko domaća firma kupuje pravo na korišćenje licence, mesto prometa je mesto njenog sedišta, dakle, Republika Srbija, pa je samim tim ovaj promet oporeziv PDV-om.

PDV će obračunati domaća firma, sticalac softverske licence, kao poreski dužnik u internom obračunu PDV-a.
Ovde je važno istaći da se prema članu 17. Zakona o PDV, u poresku osnovicu za obračun PDV obaveze uključuju akcize, carine i svi drugi porezi koji se po istom prometu plaćaju. To znači da se u osnovicu PDV uključuje i porez po odbitku, odnosno porez se plaća na porez.

Osnovica PDV koja se koristi za interni obračun je naknada koja se plaća ino dobavljaču, u dinarskoj protivvrednosti po srednjem kursu NBS na dan pružanja usluge, uvećana za iznos poreza po odbitku koji se plaća.

U internom obračunu pored poreske obaveze, sticalac softvera obračunava i ulazni (odbitni) PDV na istu osnovicu. Pretpostavljamo da sticalac ima pravo odbitka prethodnog poreza.

U poreskoj prijavi PP PDV prikazuje se iznos obračunatog PDV na poljima 103 i 108 u istom iznosu, dok se osnovica iskazuje u polju 008. Kao što se vidi, po ovom poslu, sticalac softvera koji ima pravo na odbitak prethodnog poreza, neće platiti PDV jer je razlika između izlazng i ulaznog poreza nula.

Ukoliko sticalac softvera nema pravo odbitka poreza, on će i platiti porez koji je obračunao u internom obračunu i iskazao u poreskoj prijavi.

Porez po odbitku na naknade za softver

Na isti uvoz softvera obračunava se i plaća porez po odbitku, ustanovljen članom 40. Zakona o porezu na dobit pravnih lica kao porez koji se plaća na prihode koje ostvare nerezidenti po osnovu naknade za autorska i srodna prava.

Opšta stopa poreza je 20%, posebna stopa za zemlje poreskog raja (takozvane jurisdikcije sa privilegovanim poreskim sistemom) je 25%, a posebne umanjene stope važe za uvoz softvera iz pojedinih zemalja sa kojima Republika Srbija ima sklopljen međudržavni ugovor o izbegavanju dvostrukog oporezivanja.

Osnovica za obračun poreza je bruto naknada. Ona se dobija matematičkim putem, korišćenjem odgovarajućih koeficijenata kojima se množi naknada koja se plaća dobavljaču. Ukoliko je stopa poreza 20%, koeficijent kojim se množi naknada iznosi 1.25, dok se kod stope od 25% koristi koeficijent 1.33.

Na ovako dobijenu osnovicu primenjuje se odgovarajuća stopa i dobija iznos poreza po odbitku koji je potrebno platiti istog dana kada se isplaćuje i naknada dobavljaču.

Umanjene poreske stope primenjuju se kada se nabavka softvera vrši iz zemalja sa kojima se ugovorom o izbegavanju dvostrukog oporezivanja predviđa korišćenje umanjene stope (5 ili 10%).

Pojedine zemlje ugovorile su sa Republikom Srbijom oslobađanje od plaćanja poreza po odbitku na autorske naknade, pa se tako prilikom nabavke softvera iz Francuske, Švedske i Švajcarske ne plaća porez po odbitku, pod uslovom da ino dobavljač dostavi potrebne dokaze (pre svega dokaz da je rezident zemlje ugovornice iz međudržavnog ugovora).

Svaki put kada domaće lice uveze softver iz države sa kojom Srbija ima sklopljen međunarodni ugovor, primenjuju se stope definisane tim ugovorom samo pod uslovom da strano lice dostavi potrebne dokaze (potvrda o rezidentnosti i dokaz da je primalac naknade stvarni vlasnik prihoda). Ukoliko inostrano lice ne dostavi potrebne dokaze, primenjuje se stopa od 20% bez obzira na to što sa zemljom iz koje on potiče imamo sklopljen međunarodni ugovor.

Poreska obaveza prijavljuje se Poreskoj upravi na obrascu PDPO. Prema planu državne uprave, ovaj obrazac podnosiće se u papirnom obliku do početka 2016. godine, a nakon toga elektronski.

Rok za podnošenje poreske prijave je 5. u mesecu koji sledi mesecu u kojem je vršena isplata naknade dobavljaču softvera (a samim tim i plaćanje poreza po odbitku).

Na kraju podsećamo da iznos obračunatog poreza po odbitku ulazi u osnovicu poreza na dodatu vrednost.

Međutim, ukoliko se obračun PDV-a vrši pre plaćanja fakture inodobavljaču, nije poznat iznos poreza po odbitku. Njega ćemo obračunati (u dinarskom iznosu) tek na dan plaćanja obaveze.

Kako bi bilo moguće izvršiti obračun, u momentu obračuna PDV treba na devizni iznos naknade dodati devizni iznos poreza po odbitku, a tek tada, devizni bruto iznos naknade preračunati na dinarsku protivvrednost, da bi se dobila osnovica PDV-a. Naime, u momentu obračuna PDV često nije poznat dinarski iznos poreza po odbitku, koji će biti plaćen tek prilikom isplate dobavljaču, pa zbog toga treba koristiti devizne iznose.

Autor: Marija Đorđić

Izvor: mojafirma.rs