“Na osnovu člana 23. stav 2. Zakona o državnoj upravi (“Službeni glasnik RS”, br. 79/05, 101/07, 95/10 i 99/14), Ministar finansija donosi
1. Uvod
Od 1. aprila 2017. godine primenjuju se nova pravila za određivanje mesta prometa usluga, koja su propisana odredbama člana 12. Zakona o porezu na dodatu vrednost (“Službeni glasnik RS”, br. 84/04, 86/04 – ispravka, 61/05, 61/07, 93/12, 108/13, 68/14 – dr. zakon, 142/14, 83/15 i 108/16 – u daljem tekstu: Zakon). U skladu sa navedenim pravilima, mesto prometa usluga određuje se u zavisnosti od toga da li se usluga pruža poreskom obvezniku ili licu koje nije poreski obveznik.
2. Određivanje poreskog obveznika kome se pruža usluga u cilju utvrđivanja mesta prometa usluga iznajmljivanja prevoznih sredstava i drugih pokretnih stvari
Za svrhu primene pravila koja se odnose na određivanje mesta prometa usluga, odredbom člana 12. stav 1. Zakona propisano je da se ovim članom određuje poreski obveznik isključivo za svrhu primene tih pravila.
Odredbama člana 12. stav 2. Zakona propisano je da kada uslugu pruža lice koje je obveznik PDV u skladu sa ovim zakonom, poreskim obveznikom kojem se pruža usluga smatra se:
1) svako lice koje obavlja delatnost kao trajnu aktivnost bez obzira na cilj obavljanja te delatnosti;
2) pravna lica, državni organi, organi teritorijalne autonomije i lokalne samouprave sa sedištem u Republici;
3) strana pravna lica, državni organi, organi teritorijalne autonomije i lokalne samouprave, registrovani za plaćanje poreza na potrošnju u državi u kojoj imaju sedište.
Saglasno odredbama člana 12. stav 3. Zakona, kada uslugu pruža strano lice koje se nije evidentiralo za obavezu plaćanja PDV u skladu sa ovim zakonom, poreskim obveznikom kojem se pruža usluga smatra se:
1) svako lice koje obavlja delatnost kao trajnu aktivnost bez obzira na cilj obavljanja te delatnosti;
2) pravna lica, državni organi, organi teritorijalne autonomije i lokalne samouprave.
NAPOMENA: Poreski obveznik iz člana 12. st. 2. i 3. Zakona ne mora istovremeno da bude i obveznik PDV. Naime, pojedina lica koja, po prirodi stvari, nisu obveznici PDV (s obzirom da ne obavljaju delatnost u cilju ostvarivanja prihoda), primera radi humanitarne organizacije, smatraju se poreskim obveznicima iz člana 12. st. 2. i 3. Zakona.
3. Određivanje mesta prometa usluga iznajmljivanja prevoznih sredstava i drugih pokretnih stvari – primena opšteg pravila i izuzetaka
Mesto prometa velikog broja usluga određuje se u skladu sa opštim pravilima propisanim odredbama člana 12. st. 4. i 5. Zakona, dok su za određivanje mesta prometa određenih usluga (navedenih u Zakonu) propisani izuzeci od primene opštih pravila. S tim u vezi, izuzeci od primene opštih pravila, a koji se odnose na usluge iznajmljivanja prevoznih sredstava i drugih pokretnih stvari, propisani su odredbama člana 12. stav 6. tač. 5) i 6) i tačka 7) podtačka (8) Zakona, i to za usluge:
1) iznajmljivanja prevoznih sredstava na kraći vremenski period, nezavisno od toga da li se usluge pružaju poreskom obvezniku ili licu koje nije poreski obveznik, u smislu da se mestom prometa tih usluga smatra mesto u kojem se prevozno sredstvo stvarno stavlja na korišćenje primaocu usluge (član 12. stav 6. tačka 5) Zakona);
2) iznajmljivanja prevoznih sredstava na vremenski period koji se ne smatra kraćim vremenskim periodom u smislu Zakona, koje se pružaju licu koje nije poreski obveznik, u smislu da se mestom prometa tih usluga smatra mesto u kojem to lice ima sedište, prebivalište ili boravište (član 12. stav 6. tačka 6) Zakona);
3) iznajmljivanja pokretnih stvari, osim prevoznih sredstava, koje se pružaju licu koje nije poreski obveznik, u smislu da se mestom prometa tih usluga smatra mesto sedišta, prebivališta ili boravišta primaoca usluga (član 12. stav 6. tačka 7) podtačka (8) Zakona).
Za određivanje mesta prometa usluga iznajmljivanja prevoznih sredstava na vremenski period koji se ne smatra kraćim vremenskim periodom u smislu Zakona i usluga iznajmljivanja pokretnih stvari, osim prevoznih sredstava, koje se pružaju poreskom obvezniku, primenjuje se opšte pravilo propisano članom 12. stav 4. Zakona.
NAPOMENA: U cilju adekvatne primene navedenih zakonskih odredaba, neophodno je utvrditi da li je u konkretnom slučaju reč o iznajmljivanju dobara koja se smatraju prevoznim sredstvima i s tim u vezi da li se prevozna sredstva iznajmljuju na kraći vremenski period ili na vremenski period koji se ne smatra kraćim vremenskim periodom u smislu Zakona, ili je reč o iznajmljivanju pokretnih stvari koja se ne smatraju prevoznim sredstvima u smislu Zakona.
3.1. Prevozna sredstva
Pravilnikom o utvrđivanju prevoznih sredstava za svrhu određivanja mesta prometa usluga iznajmljivanja tih sredstava, u smislu Zakona o porezu na dodatu vrednost(“Službeni glasnik RS”, broj 21/17 – u daljem tekstu: Pravilnik), članom 2. stav 1. propisano je da se prevoznim sredstvima, u smislu člana 12. stav 6. tač. 5), 6) i tačka 7) podtačka (8) Zakona, smatraju vozila i druga dobra namenjena prevozu lica ili stvari, sa ili bez motora.
Prema stavu 2. istog člana Pravilnika, prevoznim sredstvima iz stava 1. ovog člana smatraju se naročito:
1) drumska vozila, i to: autobus, minibus, kamion, vozilo za kombinovani prevoz lica i stvari, putnički automobil, moped, motocikl, tricikl, četvorocikl, bicikl, kamp kućica i kamp prikolica;
2) prikolice i poluprikolice;
3) železnički vagoni;
4) plovila, i to: brod, jahta, čamac, barža i skela;
5) vazduhoplovi, i to: avion, helikopter i jedrilica, uključujući paraglajder i balon;
6) vozila posebno namenjena prevozu bolesnih i povređenih lica;
7) traktori i motokultivatori;
8) invalidska kolica.
Vozila koja nisu namenjena prevozu lica ili stvari (npr. železničko vučno vozilo, brod tegljač, brod potiskivač, pokretni kran, viljuškar, bager, kombajn, trkački automobili i dr), kao i kontejneri, palete i sl, ne smatraju se prevoznim sredstvima iz stava 1. ovog člana (stav 3. člana 2. Pravilnika).
Saglasno navedenom, prevoznim sredstvima smatraju se dobra navedena u članu 2. stav 2. Pravilnika i druga dobra koja su namenjena prevozu lica ili stvari, sa ili bez motora, dok se pokretnim stvarima, koja se ne smatraju prevoznim sredstvima, smatraju sva vozila i druga dobra, koja nisu namenjena prevozu lica ili stvari.
3.2. Kraći vremenski period
Kraćim vremenskim periodom iz stava 6. tačka 5) ovog člana smatra se neprekidni vremenski period koji nije duži od 30 dana, a ako se radi o plovilima od 90 dana (član 12. stav 8. Zakona).
3.3. Primeri za određivanje mesta prometa usluga iznajmljivanja prevoznih sredstava na kraći vremenski period (član 12. stav 6. tačka 5) Zakona – nezavisno od toga da li se usluga pruža poreskom obvezniku ili licu koje nije poreski obveznik)
1) Obveznik PDV iznajmljuje kamion, koji se fizički nalazi u Budimpešti, poreskom obvezniku sa sedištem u Kragujevcu, na period od 30 dana.
Mesto prometa usluge je Budimpešta. Po ovom osnovu obveznik PDV ne obračunava i ne plaća PDV.
2) Obveznik PDV iznajmljuje kamion, koji se fizički nalazi u Budimpešti, poreskom obvezniku sa sedištem u Barseloni, na period od 30 dana.
Mesto prometa usluge je Budimpešta. Po ovom osnovu obveznik PDV ne obračunava i ne plaća PDV.
3) Obveznik PDV iznajmljuje autobus, koji se fizički nalazi u Subotici, poreskom obvezniku sa sedištem u Nišu, na period od 21 dan.
Mesto prometa usluge je Subotica. Po ovom osnovu obveznik PDV obračunava i plaća PDV.
4) Obveznik PDV iznajmljuje autobus, koji se fizički nalazi u Subotici, poreskom obvezniku sa sedištem u Sofiji, na period od 21 dan.
Mesto prometa usluge je Subotica. Po ovom osnovu obveznik PDV obračunava i plaća PDV.
5) Obveznik PDV iznajmljuje putnički automobil, koji se fizički nalazi u Podgorici, licu koje nije poreski obveznik, sa prebivalištem u Užicu, na period od 3 dana.
Mesto prometa usluge je Podgorica. Po ovom osnovu obveznik PDV ne obračunava i ne plaća PDV.
6) Obveznik PDV iznajmljuje putnički automobil, koji se fizički nalazi u Podgorici, licu koje nije poreski obveznik, sa boravištem u Beču, na period od 3 dana.
Mesto prometa usluge je Podgorica. Po ovom osnovu obveznik PDV ne obračunava i ne plaća PDV.
7) Obveznik PDV iznajmljuje četvorocikl, koji se fizički nalazi u Beogradu, licu koje nije poreski obveznik, sa prebivalištem u Nišu, na period od 5 dana.
Mesto prometa usluge je Beograd. Po ovom osnovu obveznik PDV obračunava i plaća PDV.
8) Obveznik PDV iznajmljuje četvorocikl, koji se fizički nalazi u Beogradu, licu koje nije poreski obveznik, sa prebivalištem u Beču, na period od 5 dana.
Mesto prometa usluge je Beograd. Po ovom osnovu obveznik PDV obračunava i plaća PDV.
9) Obveznik PDV iznajmljuje jahtu, koja se fizički nalazi u Nici, licu koje nije poreski obveznik, sa prebivalištem u Novom Sadu, na period od 75 dana.
Mesto prometa usluge je Nica. Po ovom osnovu obveznik PDV ne obračunava i ne plaća PDV.
10) Strano lice koje se nije evidentiralo za obavezu plaćanja PDV u skladu sa Zakonom (u daljem tekstu: strano lice) iznajmljuje kamion, koji se fizički nalazi u Budimpešti, poreskom obvezniku sa sedištem u Kragujevcu, na period od 30 dana.
Mesto prometa usluge je Budimpešta. Po osnovu prometa predmetne usluge, primalac usluge – poreski obveznik sa sedištem u Kragujevcu nije poreski dužnik, tj. nema obavezu da obračuna i plati PDV.
11) Strano lice iznajmljuje autobus, koji se fizički nalazi u Subotici, poreskom obvezniku sa sedištem iz Niša, na period od 21 dan.
Mesto prometa usluge je Subotica. Po osnovu prometa predmetne usluge, primalac usluge – poreski obveznik sa sedištem u Nišu ima obavezu da obračuna i plati PDV, kao poreski dužnik iz člana 10. stav 1. tačka 3) Zakona.
12) Strano lice iznajmljuje putnički automobil, koji se fizički nalazi u Podgorici, licu koje nije poreski obveznik, sa prebivalištem u Užicu, na period od 3 dana.
Mesto prometa usluge je Podgorica. Po osnovu prometa predmetne usluge, primalac usluge – lice koje nije poreski obveznik, sa prebivalištem u Užicu, nije poreski dužnik, tj. nema obavezu da obračuna i plati PDV.
13) Strano lice iznajmljuje četvorocikl, koji se fizički nalazi u Beogradu, licu koje nije poreski obveznik, sa prebivalištem u Nišu, na period od 5 dana.
Mesto prometa usluge je Beograd. Po osnovu prometa predmetne usluge, primalac usluge – lice koje nije poreski obveznik, sa prebivalištem u Nišu, ima obavezu da obračuna i plati PDV, kao poreski dužnik iz člana 10. stav 1. tačka 3) Zakona.
14) Strano lice iznajmljuje jahtu, koja se fizički nalazi u Nici, licu koje je poreski obveznik sa sedištem u Novom Sadu, na period od 90 dana.
Mesto prometa usluge je Nica. Po osnovu prometa predmetne usluge, primalac usluge – poreski obveznik sa sedištem u Novom Sadu nije poreski dužnik, tj. nema obavezu da obračuna i plati PDV.
3.4. Primeri za određivanje mesta prometa usluga iznajmljivanja prevoznih sredstava na vremenski period koji se ne smatra kraćim vremenskim periodom u skladu sa Zakonom (član 12. stav 4. Zakona – kada se usluga pruža poreskom obvezniku, odnosno član 12. stav 6. tačka 6) Zakona – kada se usluga pruža licu koje nije poreski obveznik)
1) Obveznik PDV iznajmljuje kamion, koji se fizički nalazi u Budimpešti, poreskom obvezniku sa sedištem u Kragujevcu, na period od 45 dana.
Mesto prometa usluge je Kragujevac. Po osnovu prometa predmetne usluge, obveznik PDV ima obavezu da obračuna i plati PDV.
2) Obveznik PDV iznajmljuje kamion, koji se fizički nalazi u Budimpešti, poreskom obvezniku sa sedištem u Barseloni, na period od 45 dana.
Mesto prometa usluge je Barselona. Po osnovu prometa predmetne usluge obveznik PDV ne obračunava i ne plaća PDV.
3) Obveznik PDV iznajmljuje autobus, koji se fizički nalazi u Subotici, poreskom obvezniku sa sedištem u Nišu, na period od 60 dana.
Mesto prometa usluge je Niš. Po osnovu prometa predmetne usluge obveznik PDV obračunava i plaća PDV.
4) Obveznik PDV iznajmljuje autobus, koji se fizički nalazi u Subotici, poreskom obvezniku sa sedištem u Banja Luci, na period od 60 dana.
Mesto prometa usluge je Banja Luka. Po osnovu prometa predmetne usluge obveznik PDV ne obračunava i ne plaća PDV.
5) Obveznik PDV iznajmljuje putnički automobil, koji se fizički nalazi u Podgorici, licu koje nije poreski obveznik, sa prebivalištem u Užicu, na period od 32 dana.
Mesto prometa usluge je Užice. Po osnovu prometa predmetne usluge obveznik PDV obračunava i plaća PDV.
6) Obveznik PDV iznajmljuje putnički automobil, koji se fizički nalazi u Podgorici, licu koje nije poreski obveznik, sa boravištem u Beču, na period od 32 dana.
Mesto prometa usluge je Beč. Po osnovu prometa predmetne usluge obveznik PDV ne obračunava i ne plaća PDV.
7) Obveznik PDV iznajmljuje četvorocikl, koji se fizički nalazi u Beogradu, licu koje nije poreski obveznik, sa prebivalištem u Nišu, na period od 120 dana.
Mesto prometa usluge je Niš. Po osnovu prometa predmetne usluge obveznik PDV obračunava i plaća PDV.
8) Obveznik PDV iznajmljuje četvorocikl, koji se fizički nalazi u Beogradu, licu koje nije poreski obveznik, sa prebivalištem u Beču, na period od 120 dana.
Mesto prometa usluge je Beč. Po osnovu prometa predmetne usluge obveznik PDV ne obračunava i ne plaća PDV.
9) Obveznik PDV iznajmljuje jahtu, koja se fizički nalazi u Nici, licu koje nije poreski obveznik, sa prebivalištem u Beogradu, na period od 95 dana.
Mesto prometa usluge je Beograd. Po osnovu prometa predmetne usluge obveznik PDV obračunava i plaća PDV.
10) Strano lice iznajmljuje kamion, koji se fizički nalazi u Budimpešti, poreskom obvezniku sa sedištem u Kragujevcu, na period od 50 dana.
Mesto prometa usluge je Kragujevac. Po osnovu prometa predmetne usluge, primalac usluge – poreski obveznik sa sedištem u Kragujevcu ima obavezu da obračuna i plati PDV, kao poreski dužnik iz člana 10. stav 1. tačka 3) Zakona.
11) Strano lice iznajmljuje autobus, koji se fizički nalazi u Subotici, poreskom obvezniku sa sedištem u Nišu, na period od 45 dana.
Mesto prometa usluge je Niš. Po osnovu prometa predmetne usluge, primalac usluge – poreski obveznik sa sedištem u Nišu ima obavezu da obračuna i plati PDV, kao poreski dužnik iz člana 10. stav 1. tačka 3) Zakona.
12) Strano lice iznajmljuje putnički automobil, koji se fizički nalazi u Podgorici, licu koje nije poreski obveznik, sa prebivalištem u Užicu, na period od 35 dana.
Mesto prometa usluge je Užice. Po osnovu prometa predmetne usluge, primalac usluge – lice koje nije poreski obveznik, sa prebivalištem u Užicu, ima obavezu da obračuna i plati PDV, kao poreski dužnik iz člana 10. stav 1. tačka 3) Zakona.
13) Strano lice iznajmljuje četvorocikl, koji se fizički nalazi u Beogradu, licu koje nije poreski obveznik, sa prebivalištem u Nišu, na period od 60 dana.
Mesto prometa usluge je Niš. Po osnovu prometa predmetne usluge, primalac usluge – lice koje nije poreski obveznik, sa prebivalištem u Nišu, ima obavezu da obračuna i plati PDV, kao poreski dužnik iz člana 10. stav 1. tačka 3) Zakona.
14) Strano lice iznajmljuje jahtu, koja se fizički nalazi u Nici, licu koje je poreski obveznik sa sedištem u Novom Sadu, na period od 120 dana,
Mesto prometa usluge je Novi Sad. Po osnovu prometa predmetne usluge, primalac usluge – poreski obveznik sa sedištem u Novom Sadu ima obavezu da obračuna i plati PDV, kao poreski dužnik iz člana 10. stav 1. tačka 3) Zakona.
3.5. Primeri za određivanje mesta prometa usluga iznajmljivanja pokretnih stvari, osim prevoznih sredstava (član 12. stav 4. Zakona – kada se usluga pruža poreskom obvezniku, odnosno član 12. stav 6. tačka 7) podtačka (8) Zakona – kada se usluga pruža licu koje nije poreski obveznik)
1) Obveznik PDV iznajmljuje građevinsku mašinu poreskom obvezniku sa sedištem u Beogradu.
Mesto prometa usluge je Beograd. Po osnovu prometa predmetne usluge, obveznik PDV ima obavezu da obračuna i plati PDV.
2) Obveznik PDV iznajmljuje kontejner poreskom obvezniku sa sedištem u Skoplju.
Mesto prometa usluge je Skoplje. Po osnovu prometa predmetne usluge obveznik PDV ne obračunava i ne plaća PDV.
3) Obveznik PDV iznajmljuje kompjutersku opremu predstavništvu stranog pravnog lica koje se nalazi u Beogradu. Reč je o predstavništvu koje se ne smatra stalnom poslovnom jedinicom iz člana 8. stav 5. Zakona, ali se smatra stalnom poslovnom jedinicom iz člana 12. Zakona.
Mesto prometa usluge je Beograd. Po osnovu prometa predmetne usluge, obveznik PDV ima obavezu da obračuna i plati PDV.
4) Obveznik PDV iznajmljuje haljinu fizičkom licu koje nije poreski obveznik, sa prebivalištem u Kruševcu. Mesto prometa usluge je Kruševac. Po osnovu prometa predmetne usluge, obveznik PDV ima obavezu da obračuna i plati PDV.
5) Obveznik PDV iznajmljuje video-bim licu koje nije poreski obveznik sa sedištem u Sarajevu.
Mesto prometa usluge je Sarajevo. Po osnovu prometa predmetne usluge obveznik PDV ne obračunava i ne plaća PDV.
6) Obveznik PDV iznajmljuje nameštaj – stolove i stolice fizičkom licu koje nije poreski obveznik, sa prebivalištem u Segedinu.
Mesto prometa usluge je Segedin. Po osnovu prometa predmetne usluge obveznik PDV ne obračunava i ne plaća PDV.
7) Strano lice iznajmljuje brod ledolomac poreskom obvezniku sa sedištem u Beogradu.
Mesto prometa usluge je Beograd. Po osnovu prometa predmetne usluge, primalac usluge – poreski obveznik sa sedištem u Beogradu ima obavezu da obračuna i plati PDV, kao poreski dužnik iz člana 10. stav 1. tačka 3) Zakona.
8) Strano lice iznajmljuje kombajn poreskom obvezniku sa sedištem u Vršcu.
Mesto prometa usluge je Vršac. Po osnovu prometa predmetne usluge, primalac usluge – poreski obveznik sa sedištem u Vršcu ima obavezu da obračuna i plati PDV, kao poreski dužnik iz člana 10. stav 1. tačka 3) Zakona.
9) Strano lice iznajmljuje bager ogranku u Moskvi poreskog obveznika sa sedištem u Kraljevu.
Mesto prometa usluge je Moskva. Po osnovu prometa predmetne usluge, primalac usluge – poreski obveznik sa sedištem u Kraljevu nije poreski dužnik, tj. nema obavezu da obračuna i plati PDV.
10) Strano lice iznajmljuje planinarsku opremu fizičkom licu koje nije poreski obveznik, sa prebivalištem u Zaječaru.
Mesto prometa usluge je Zaječar. Po osnovu prometa predmetne usluge, primalac usluge – lice koje nije poreski obveznik, sa prebivalištem u Zaječaru, ima obavezu da obračuna i plati PDV, kao poreski dužnik iz člana 10. stav 1. tačka 3) Zakona.
NAPOMENE:
1. U slučaju kada predmetne usluge pruža nerezidentno pravno lice (strano lice ili obveznik PDV u Republici Srbiji) pravnom licu, odnosno preduzetniku iz Republike Srbije, isplatilac prihoda dužan je da po osnovu tih usluga obračuna, obustavi i plati porez po odbitku u skladu sa zakonom kojim se uređuje porez na dobit pravnih lica, odnosno zakonom kojim se uređuje porez na dohodak građana.
2. Po osnovu postupaka privremenog uvoza prevoznih sredstava ili drugih pokretnih stvari odobrenih od 1. aprila 2017. godine, odnosno pre 1. aprila 2017. godine, na osnovu ugovora čiji su predmet usluge iznajmljivanja tih dobara, a za koje je mesto prometa, u skladu sa članom 12. Zakona, u Republici Srbiji, nadležni carinski organ, počev od 1. aprila 2017. godine, ne obračunava i ne naplaćuje PDV, već PDV obračunava i plaća poreski dužnik u skladu sa Zakonom. Naime, ako promet navedenih usluga vrši obveznik PDV (domaći ili strani), poreski dužnik za taj promet je obveznik PDV – pružalac usluga u skladu sa članom 10. stav 1. tačka 1) Zakona, a ako promet usluga vrši strano lice, poreski dužnik je primalac usluga u skladu sa članom 10. stav 1. tačka 3) Zakona.”
Izvor: mfin.gov.rs | 24.03.2017.
POVEZANE VESTI:
Izaberite poslovnu jedinicu koju želite da kontaktirate:
