Poreski aspekt likvidacije

Likvidacija društva počinje danom registracije odluke o likvidaciji i objavljivanjem oglasa o pokretanju likvidacije, član 526. Zakona o privrednim društvima.

Vanredne finansijske izveštaje na dan otvaranja i okončanja postupka likvidacije obveznici su dužni dostaviti Agenciji za privredne registre u roku od 60 dana od dana na koji se ti izveštaji sastavljaju, tj. od dana koji prethodi danu pokretanja, odnosno zaključenja likvidacionog postupka, stav 4. člana 33. Zakona o računovodstvu.

Način utvrđivanja poreza na dobit privrednih društava u likvidaciji suštinski je izmenjen od 26.12.2014. godine, dana stupanja na snagu Zakona o izmenama i dopunama Zakona o porezu na dobit pravnih lica, napušteno je rešenje po kojem se dobit obveznika u toku likvidacije utvrđivala kao pozitivna razlika imovine obveznika sa kraja i sa početka likvidacionog postupka, a usvojeno je rešenje po kojem i obveznici u likvidaciji utvrđuju dobit na isti način kao i svi ostali obveznici.

Neko vreme će postojati dva paralelna režima utvrđivanja poreza na dobit društava u likvidaciji:

1. prema novim pravilima, od 26.12.2014.
   • prema novim pravilima porez na dobit utvrđuju obveznici koji su otpočeli postupak likvidacije na dan 26.12.2014. godine ili kasnije, primenjuje se Zakon o porezu na dobit pravnih lica posle izmena i dopuna (“Sl. glasnik RS”, br. 25/2001, … 142/2014);
   • početni poreski bilans i poresku prijavu podnose, najkasnije u roku od 60 dana od otvaranja postupka likvidacije, sa stanjem na dan otvaranja postupka likvidacije, za period od 1. januara do dana otvaranja postupka likvidacije;
   • završni poreski bilans i poresku prijavu podnose, ukoliko je postupak likvidacije okončan u toku iste godine u kojoj je postupak otpočeo, nakon okončanja likvidacije, u roku od 60 dana od okončanja likvidacije sa stanjem na dan okončanja likvidacije;
   • godišnji poreski poreski bilans i poresku prijavu podnose, ukoliko postupak likvidacije nije okončan u toku iste godine u kojoj je postupak otpočeo, u roku od 180 dana od isteka godine za period od otvaranja likvidacije do 31.12. dotične godine;
   • poreska osnovica utvrđuje se primenom opštih pravila, usklađivanjem dobiti utvrđene u skladu sa propisima o računovodstvu: obračun poreske amortizacije, iskazivanje kapitalnih dobitaka i gubitaka, umanjene oporezive dobiti za iznos gubitaka iz ranijih poreskih perioda, korišćenje kapitalnih gubitaka iz ranijih godina za umanjenje kapitalnih dobitaka, korišćenje prava da se poreskim kreditom umanji obračunati porez, obaveze po osnovu transfernih cena itd.
2. prema starim pravilima, do 25.12.2014.
   • prema starim pravilima porez na dobit utvrđuju obveznici koji su otpočeli postupak pre 26.12.2014. godine, primenjuje se Zakon o porezu na dobit pravnih lica pre izmena i dopuna(“Sl. glasnik RS”, br. 25/2001, … 68/2014);
   • početni poreski bilans i poresku prijavu podnose, najkasnije u roku od 75 dana od dana koji prethodi danu otvaranja postupka likvidacije, za period od 1. januara do dana otvaranja postupka likvidacije;
   • završni poreski bilans i poresku prijavu podnose nakon okončanja likvidacije, u roku od 75 dana od koji prethodi danu okončanja likvidacije;
   • godišnji poreski poreski bilans i poresku prijavu podnose, ukoliko postupak likvidacije nije okončan u toku iste godine u kojoj je postupak otpočeo, do 10. jula iduće godine, za period od otvaranja likvidacije do 31.12. dotične godine;
   • poreska osnovica utvrđuje se kao pozitivna razlika imovine sa kraja i sa početka likvidacionog postupka, odnosno kao razlika imovine u toku trajanja likvidacionog postupka za koji se podnosi poreska prijava i poreski bilans, utvrđena u finansijskim izveštajima podnetim u skladu sa propisima kojima se uređuje računovodstvo i revizija, pri čemu je početni bilans perioda likvidacije jednak bilansu na kraju poreskog perioda pre početka likvidacionog postupka;
   • nadležni poreski organ donosi rešenje kojim se utvrđuje visina poreske obaveze u roku od 30 dana od dana prijema poreske prijave i poreskog bilansa.

Akontacije poreza na dobit obveznici u likvidaciji, u toku trajanja likvidacije, nisu dužni da plaćaju.

Poreske prijave se podnose isključivo elektronskim putem.

Likvidacioni ostatak predstavlja novčanu i nenovčanu imovinu društva koja preostane nakon izmirenja svih obaveza društva i koja se raspodeljuje osnivačima društva.

Poreski tretman likvidacionog ostatka jednak je i po starim i po novim pravilima:

• likvidacioni ostatak iznad vrednosti uloženog kapitala, koji se raspodeljuje članovima privrednog društva nad kojim je okončan postupak likvidacije, smatra se dividendom koja se prilikom isplate oporezuje, visina obaveze zavisi od svojstva člana kome se vrši isplata: da li je fizičko ili pravno lice, da li je rezident ili nerezident Srbije;
• vrednost nenovčane imovine jednaka je njenoj tržišnoj vrednosti;
• primenjuje se Pravilnik o načinu i postupku utvrđivanja vrednosti likvidacionog ostatka za potrebe određivanja iznosa dividende koju ostvaruju članovi privrednog društva u likvidaciji (“Sl. glasnik RS”, br. 122/2012).

Autor: Jovan Šukara, mag. oec.