U Sl. glasniku RS broj 86/15, od 14. oktobra 2015. godine objavljeno je 11 pravilnika kojima je bliže uređena primena pojedinih odredaba Zakona o PDV-u (5 novih i 6 izmena i dopuna postojećih). Svi pravilnici stupili su na snagu 15. oktobra 2015. godine.
Novim pravilnicima propisana su brojna pravila, s tim da neka od njih nisu nova, već su samo normativno uređena ona koja su već bila u primeni u praksi. U nastavku ove vesti ukratko ukazujemo samo na nekoliko pravila koja su hitnija od drugih.
1. IZMENE PRAVILNIKA O POSEBNOJ STOPI PDV-A
Prema izmenjenom članu 12d Pravilnika o posebnoj stopi, prevozom putnika i njihovog pratećeg prtljaga, u smislu člana 23. stav 2. tačka 20) Zakona o PDV-u, smatra se prevoz putnika i njihovog pratećeg prtljaga u gradskom, prigradskom, međumesnom i međunarodnom saobraćaju, nezavisno od vrste prevoznog sredstva, osim prevoza za koji je propisano poresko oslobođenje sa pravom na odbitak prethodnog poreza.
Dakle, počev od 15. oktobra, posebna stopa primenjuje se i u slučaju vanlinijskog prevoza putnika (npr. vanlinijski prevoz zaposlenih do posla i od posla koji prevoznik vrši na osnovu ugovora sa njihovim poslodavcem), nezavisno od vrste prevoznog sredstva (kombi, automobil, autobus i dr.).
Polazeći od toga da je za vanlinijski prevoz uglavnom ugovorena naknada po danima i broju prevezenih radnika, što znači da se prevoz na dnevnom nivou smatra delimično izvršenom (ekonomski deljivom) uslugom koja je izvršena onda kada je završena pojedinačna usluga prevoza, prema našem mišljenju, prevoznici treba da obračunaju PDV po opštoj stopi od 20% za prevoz izvršen zaključno sa 14. oktobrom.
U članu 5a stav 4. Pravilnika o posebnoj stopi, kojim je uređeno šta se smatra kompletnom krmnom smešom za ishranu stoke u smislu člana 23. stav 2. tačka 6) Zakona o PDV-u, brisane su reči: „kao i uljane pogače dobijene ekstrakcijom ulja od soje i uljane pogače od suncokreta“. Suština je da se navedena dobra više ne smatraju kompletnom krmnom smešom, pa se promet ovih uljanih pogača oporezuje po opštoj stopi PDV-a od 20% (počev od prometa koji je izvršen 15. oktobra 2015. godine). Promena poreske stope podrazumeva uobičajene aktivnosti, kao što su popis dobara, promena podataka u memoriji fiskalne kase i dr.
2. POVRAĆAJ DOBARA KAO NOVI PROMET ILI IZMENA PORESKE OSNOVICE
Odredbom člana 4. stav 5. Pravilnika o izmeni osnovice, propisano je opšte pravilo koje glasi da u slučaju vraćanja dobara smatra se da nije došlo do smanjenja osnovice. To znači da se vraćanje dobara, kao i do sada, smatra novim prometom u smislu Zakona o PDV-u, s tim da je propisano nekoliko izuzetaka od tog pravila.
Izuzetno od prethodno navedenog, smatra se da je došlo do smanjenja osnovice u slučaju vraćanja dobara:
– kojima je period uobičajene upotrebe protekao (remitenda), odnosno kojima je istekao ili ističe rok trajanja određen od strane proizvođača, ako je vraćanje dobara predviđeno propisom ili ugovorom između obveznika PDV-a koji je izvršio promet dobara i lica kojem je taj promet izvršen;
– koje se vrši u skladu sa zakonom kojim se uređuje zaštita potrošača;
– zbog raskida ugovora u skladu sa zakonom, pod uslovom da obveznik PDV-a koji je izvršio promet dobara poseduje o tome nesporne dokaze.
Povraćaj dobara po nekom drugom osnovu, a ne po osnovu isteka roka trajanja, odnosno remitende, ne smatra se izmenom poreske osnovice, nezavisno od toga da li je takav povraćaj predviđen ugovorom. Suština je da se najčešći slučaj, a to je povraćaj neprodatih dobara – ne smatra izmenom poreske osnovice, već novim prometom u smislu člana 4. Zakona o PDV-u.
3. GRAĐEVINSKA DELATNOST
Pravilnikom o prometu dobara i usluga iz oblasti građevinarstva, propisano je da se dobrima i uslugama iz oblasti građevinarstva, u smislu člana 10. stav 2. tačka 3) Zakona o PDV-u, smatraju dobra i usluge čiji se promet vrši u okviru obavljanja delatnosti iz svih grupa Klasifikacije delatnosti propisane Uredbom o klasifikaciji delatnosti, osim tri grupe, i to:
– 41.10 Razrada građevinskih projekata;
– 43.13 Ispitivanje terena bušenjem i sondiranjem;
– 43.39 Ostali završni radovi.
Dakle, kod prometa dobara i usluga u okviru svih delatnosti iz Sektora F – Građevinarstvo (osim tri navedene grupe), poreski dužnik će biti primalac, u skladu sa propisanim uslovima.
4. IZDAVANJE RAČUNA KAO MOMENAT NASTANKA PORESKE OBAVEZE
Izmenama Zakona o PDV-u propisano je da kod prenosa, ustupanja i davanja na korišćenje autorskih i srodnih prava, patenata, licenci, zaštitnih znakova, kao i drugih prava intelektualne svojine, poreska obaveza za obračun PDV-a može da nastane i pre datuma prometa ili avansne naplate ukoliko je pružalac usluge pre tih događaja izdao račun.
Račun koji je izdat u skladu sa ovim pravilom smatra se računom iz člana 42. stav 1. Zakona o PDV-u. To je račun za izvršeni promet ili tzv. konačan račun. Istovremeno, propisano je da se u ovakvom računu ne iskazuje podatak o datumu prometa usluga.
Slična pravila propisana su i za slučaj kada strano lice izdaje račun pre plaćanja avansa, odnosno izvršenja prometa. Prema članu 24b stav 1. Pravilnika o računima, za promet dobara i usluga koje u Republici Srbiji vrši strano lice koje nije odredilo poreskog punomoćnika, primalac dobara i usluga, kao poreski dužnik, sačinjava interni račun na dan nastanka poreske obaveze u skladu sa članom 16. Zakona o PDV-u, odnosno na dan kada se najranije izvrši jedna od sledećih radnji, i to:
– promet dobara i usluga;
– plaćanje, ako je naknada ili deo naknade plaćen u novcu pre prometa dobara i usluga;
– izdavanje računa kod usluga prenosa, ustupanja i davanja na korišćenje autorskih i srodnih prava, patenata, licenci, zaštitnih znakova, kao i drugih prava intelektualne svojine.
Prema članu 24b stav 2. Pravilnika o računima, izuzetno od pravila iz prethodno navedene tačke 3), ako dan kada je strano lice izdalo račun i dan kada je poreski dužnik primio račun nisu u istom poreskom periodu, poreski dužnik sačinjava interni račun u poreskom periodu u kojem je primio račun stranog lica.
Izvor: pktatic.rs
Izaberite poslovnu jedinicu koju želite da kontaktirate:
